ما انسان‌ها در طول دهه‌های اخیر ماشین‌های بیشتری را برای انجام برخی امور مرتبط با صنعت به کار گرفته‌ایم. انجام امور به‌وسیله‌ی ماشین‌ها و با نظارت انسان، و سپس حرکت به سمت انجام کارها به‌وسیله‌ی کامپیوترها و بدون دخالت ما، همان چیزی است که اکنون تحت عنوان Industry 4.0 یا چهارمین انقلاب صنعتی شناخته می‌شود.
همان‌طور که احتمالا می‌دانید، اولین انقلاب صنعتی به زمان موتور بخار برمی‌گردد. مهار الکتریسیته انقلاب صنعتی دوم و ورود کامپیوترها به صنعت، انقلاب صنعتی سوم را رقم زدند.
عنوان Industry 4.0 یا انقلاب چهارم صنعتی اولین بار توسط دولت آلمان استفاده شد که در قالب ورود هوش مصنوعی (AI)، بزرگ داده‌ها (Big Data) و اینترنت اشیا (IoT) به صنعت و کارخانه‌ها، تعریف شده است.
این شاید اولین انقلاب در تاریخ باشد که انسان تاثیر مستقیمی بر ظهور آن نداشته. زمانی که کامپیوترها بتوانند به طول کامل و مستقیم با یکدیگر ارتباط برقرار کنند، خط تولید را به‌صورت خودکار هدایت کنند و با کمک هوش مصنوعی، ایرادات را کشف و مرتفع کنند، احتمالا نیازی به انسان در محیط‌های صنعتی نخواهد بود.
این مساله حداقل در چند دهه‌ی اول به نظر برخی افراد خوشایند نیست. اما درنهایت، احتمالا انسان‌ها به عنوان ناظر در کارخانه‌ها و شرکت‌ها، بر عملکرد هوش مصنوعی و ربات‌ها در محیط کاری نظارت خواهند داشت تا از بروز فجایع احتمالی پیشگیری کنند.
Industry 4.0 همه‌ی صنایع را تحت تاثیر قرار می‌دهد
این تحول در عرصه‌ی صنعت، تنها کارخانه‌ها را تحت تاثیر قرار نمی‌دهد؛ بلکه بخش‌های زیادی از فست‌فودها تا خرده‌فروشی‌های بزرگ دنیا را جهت تبدیل ساختار روندهای اجرایی به سیستم‌های خودکار و دیجیتال، ترغیب کرده است. برای مثال به‌تازگی کسب‌وکار کافه‌های «استارباکس» از برخی از این برنامه‌ها پرده برداشته که امکان ارایه‌ی منوی اختصاصی برای هر مشتری از این جمله است. منویی که با کمک هوش مصنوعی و بزرگ‌داده‌ها، به‌نوعی سفارش‌های احتمالی مشتری را پیشنهاد می‌دهد.
مزیت این تحولات در عرصه‌ی صنعت، این است که در صورت جایگزینی ربات‌ها با انسان‌ها، هزینه‌های نهایی در محیط‌های صنعتی بسیار ارزان‌تر تمام می‌شوند و استفاده از هوش مصنوعی امکان حل مشکلات پیچیده‌ی سرعت‌بخشی به خط تولید را ممکن می‌کند.
در حال حاضر شاهد ایجاد برخی نشانه‌های این انقلاب هستیم. کارخانه‌ها برای کاهش هزینه‌ی تولید، مشغول سرمایه‌گذاری روی پرینترهای سه‌بعدی هستند. اینترنت اشیا در صنعت (IIoT) برای ایجاد ارتباط بهتر بین ماشین‌ها به کار گرفته می‌شود و بزرگ‌داده‌ها امکان تحلیل فرایند‌ها و افزایش اثربخشی آن‌ها را ایجاد می‌کنند.
انقلاب نگهداشت چهارم (Maintenance 4.0)
Maintenance 4.0 یک نسخه دیجیتال است که به کمک همه کارهایی آمده است که ما در طی چهل سال گذشته به عنوان انسان انجام داده ایم تا اطمینان حاصل شود که دارایی های ما ارزش سازمان خود را ارائه می دهد. انقلاب نگهداشت ۴٫۰ شامل یک دید کلی از منابع داده، راه های اتصال، راه های جمع آوری، روش های تجزیه و تحلیل و اقدامات توصیه شده برای اجرا به منظور اطمینان از عملکرد دارایی (قابلیت اطمینان) و ارزش (مدیریت دارایی) به صورت دیجیتال است.
به عنوان مثال، نگهداشت سنتی ۱٫۰ شامل اعزام متخصصان بسیار ماهر برای جمع آوری و تحلیل نتایج ارتعاش ماشین آلات بر روی پمپ ها، موتورها و گیربکس ها است. نگهداشت ۴٫۰ شامل یک حسگر ارتعاش بی سیم متصل به یک سرور ابری (cloud server) و یک سیستم عامل برای تجزیه و تحلیل الگوهای پیچیده و ارائه مشاوره خدماتی خودکار به صاحب دارایی (تجهیز) است. با استفاده از نگهداشت ۴٫۰ ، متخصص ارتعاش‌سنجی دیگر وقت خود را برای رفتن به محل جهت دریافت و تحلیل اطلاعات تلف نمی کند. داده‌ها، در صورت نیاز به تجزیه و تحلیل متخصص، به سراغ انسان می‌روند. تصمیم گیری همان چیزی است که ما از آن به عنوان مشارکت بین انسان و ماشین یاد می‌کنیم.